Zmusza ona do zmian w systemie informacji zakodowanych. Spostrzeżenie rozbieżności inicjuje wszelkie działania ukierunkowane na cel. Niemal każda zmiana w otoczeniu powoduje zmiany w relacjach między człowiekiem a otoczeniem (po wyczerpaniu wszystkich możliwości wpływu na otoczenie i utrzymania modeli). Szczególnie istotne znaczenie mają rozbieżności pomiędzy wizjami relacji idealnych a relacjami rzeczywistymi oraz między „ja realnym a informacjami napływającymi. Zapoczątkowują one bowiem sekwencję działań innowacyjnych nastawionych na zmianę otoczenia, modyfikujących własne wizje świata i samego siebie. Stąd niewielkie nawet rozbieżności powodują rozległe i długotrwałe skutki w osobowości człowieka, stanowią główny motor osobowych przemian. W miarę rozwoju wzrasta treściowa i funkcjonalna autonomia osobowości względem treści napływających ze świata zewnętrznego. Dzięki niej osobowość staje się układem znaczącym w procesie uruchamiania aktywności i sterowania jej przebiegiem. Staje się regulatorem i początkiem zmian w świecie.