Głównymi czynnikami rozwoju wartości są: ewolucja potrzeb, wzrost możliwości i presja środowiska. Wartości biologiczne dominują u noworodka. Odczucie przyjemności i przykrości przenosi się stopniowo na przedmioty i zdarzenia, a także na osoby. Bardzo wcześnie dziecko ma okazję zauważyć, że wszelkie zaspokojenie przychodzi poprzez osoby. Waga relacji osobowych szybko wzrasta i stanowi niezbędny element funkcjonowania nakazów i zakazów. Włączanie do prymitywnych wartości narcystycznych obowiązków, zakazów i wartości superego nie zawsze ma charakter presji, lecz raczej sugestii. Dziecko jest „bombardowane” wskazówkami o wartościach przez rodziców, szkołę, książki, filmy. „Bombardowanie” wartości to jeden z najistotniejszych czynników osobowego rozwoju. Na każdym etapie rozwoju organizuje się pewien ich system wchłaniający poprzednie. Wszystkie wartości przechodzą wiele sposobów istnienia. Najpierw funkcjonują, później zostają rozpoznane. Znajomość wielu wartości łączy się początkowo z nieumiejętnością ich adekwatnego stosowania i przyswajania jako własnych z pełnym zaangażowaniem. Wymaga to dalszych etapów w postaci akceptacji, afirmacji, przyswojenia i relatywizacji. Relatywizacja wartości jest ściśle związana z postępem de- centracji punktów widzenia towarzyszącym procesom socjalizacji (H. Wallon).