Diagnoza dojrzałości może zawierać także charakterystykę bogactwa struktur wewnętrznych, ocenę poziomu organizacji i integracji wewnętrznej; rodzaju osobowego ukierunkowania, czyli zasad i kierunku indywidualizacji. Chodzi tu o opis właściwości bazowych i wyższych struktur osobowości nadających indywidualne piętno. Wstęp O rozwoju osobowości pisze się w publikacjach z zakresu psychologii dziecka bardzo niewiele. W literaturze polskiej obserwować można charakterystyczną ucieczkę od problematyki osobowości dziecięcej. Jak już sygnalizowaliśmy, niejednoznaczność pojęcia „osobowość” i trudność empirycznego uchwycenia jej początku sprawiają, iż większość psychologów unika w ogóle mówienia o osobowości w odniesieniu do dziecka. Całościową analizę rozwoju mechanizmów leżących u podłoża dziecięcego zachowania zastępuje się opisem takich jego aspektów, jak rozwój uczuciowy, społeczny czy moralny, podkreślając ich bliski związek z ogólnym rozwojem osobowości. Natura tego związku nie jest przy tym precyzowana.