Dokonuje się on w trzech podstawowych epokach:

• Epoka I obejmuje okres od urodzenia do dorastania (włącznie).
• Epoka II stanowi dorosłość.
• Epoka III to starzenie się i starość.

W epoce I intensyfikuje się rozwój ilościowy i jakościowy, w II — dominuje proces jakościowego doskonalenia się, w III — następuje deterioryzacja. Ostateczny akt rozwojowy i ukoronowanie osiągnięć w procesie kształtowania się osobowości w epoce I stanowi skrystalizowanie się postawy wobec samego siebie na bazie funkcji kontrolno-regulacyjnych. W epoce zachodzą oscylacje między dążeniem do stabilizacji struktur i funkcji osobowości a rozwojem w postaci doskonalenia. Jest to proces pogłębiania się cech osobowości. Dokonuje się rozbudowa treści postaw, lepsze zrozumienie wartości celów, usprawnienie ich realizacji. Następuje przejście do zadań wytwórczych samodzielnych. Wzbogaca się doświadczenie, rozwijają się funkcje twórcze. Stabilizuje się plan życiowy. Epoka III przynosi swoisty rozpad struktury.