Jak mieliśmy możność zauważyć, nie tylko w zakresie poglądów na istotę rozwojowego procesu, ale także w opisie jego przebiegu nie ma zasadniczej zgodności. Mamy tu do czynienia z pełną gamą rozbieżności. Część teorii przedstawia rozwój jako proces ciągłego wzrostu ku coraz dojrzalszemu funkcjonowaniu. Tak widzą ten problem przedstawiciele teorii motywacji, teorii ról społecznych, teorii uczenia się. Podobnie opisują go tacy autorzy, jak K. Lewin, J. Nuttin, A. Murray, J. Reykowski. Rozwój osobowości to postępujący proces nabywania nowych potrzeb i doskonalenia się sposobów ich realizacji, tworzenia się systemu nawyków, przyswajania ról, nieprzerwany proces różnicowania strukturalnego, tworzenia ogólnych nastawień, rozwoju mechanizmów regulacji itp. Obserwowane tu zmiany następują stopniowo w wyniku ilościowego wzrostu lub doskonalenia. Taki sposób widzenia rozwojowego procesu nie jest jednak jedyny. Jak widzieliśmy, większość teoretyków osobowości sądzi, iż proces ten ma charakter fazowy, że dadzą się w nim
Przestrzeń psychologiczna to, w naszym ujęciu, potencjalnie obecny w jednostce świat treści, jakości, sił i procesów zawarty w całości dynamizmów osobowości, stanowiący niejasne i tylko fragmentarycznie ujawniające się w sytuacjach konkretnych tło wszystkich działań jednostki. Przestrzeń psychologiczna może być opisywana jako wewnętrzna, potencjalnie dostępna jednostce całość jej doznań i charakteryzowana co do zakresu, sposobu organizacji, specyficznej jakości i konkretnej treści.