Występuje silne odczucie „ja” aż do kryzysu uczuciowego. Zawiązują się pierwsze relacje uczuciowe z otoczeniem. Pojawia się negatywizm jako przejaw poczucia niezależności. Jednocześnie obserwować można silną tendencję do badania istoty rzeczy, uczenia się podstawowych różnico- wań. Można tę fazę uznać także za etap magiczny, etap niszczenia. Etap II stosunkowo stały (6—7 r. ż.) cechuje większa racjonalność „ja”, rozwój świadomości moralnej i celowych aktów woli. Dziecko jest sugestywne, plastyczne, spokojniejsze uczuciowo, wyrównane. Etap HI niestały to faza krytyczna następująca między 8—9 rokiem życia. Objawia się ona wzmożoną drażliwością, pobudzeniem, zmiennością nastrojów i dominacją uczuc przykrych. Wszystko to dzieje się na tle rozszerzonych relacji z rówieśnikami, czemu towarzyszy negatywizm wobec osób dorosłych. Etap III stosunkowo stały obejmuje okres między 10—11 rokiem życia. Następuje w nim wydoskonalenie relacji z otoczeniem, skierowanie uwagi na świat zewnętrzny, obiektywny. Dziecko chce się uczyć i wiedzieć. Staje się zdolne do samokrytyki i świadomości moralnej.