Dokonuje się on w trzech podstawowych epokach: Epoka I obejmuje okres od urodzenia do dorastania (włącznie). Epoka II stanowi dorosłość. Epoka III to starzenie się i starość. W epoce I intensyfikuje się rozwój ilościowy i jakościowy, w II — dominuje proces jakościowego doskonalenia się, w III — następuje deterioryzacja. Ostateczny akt rozwojowy i ukoronowanie osiągnięć […]

Związane są przede wszystkim z sytuacjami życia społecznego. Wyjątkowo doniosłe znaczenie w intensyfikacji procesów rozwoju osobowości mają zadania realizujące zamiary jednostki i wiodące do urzeczywistniania celów. We wcześniejszych okresach dokonuje się ćwiczenie oraz przyswajanie funkcji prostych i fundamentalnych w nieskomplikowanych sytuacjach codziennego życia. Początkowo ma ono charakter nabywania umiejętności, posługiwania się prostymi przedmiotami przez manipulację […]

St. Gerstmann, nawiązując do dialektycznej teorii rozwoju, pojmuje proces kształtowania się osobowości jako doskonalenie się’ odpowiednich struktur organizmu i ich funkcji w aspekcie ilościowym i jakościowym. Rozwój ilościowy polega przede wszystkim na mnożeniu się w miarę postępującego procesu ontogenezy układów elementarnych wchodzących w skład osobowości. Każdy z układów (układ funkcji poznawczych, emocjonalno zasileniowych, kontrolno-regulacyjnych, doświadczeń, […]

Do układu osobowego zaangażowania (zainteresowań, potrzeb, zadań). Podłożem tego ukierunkowania są potrzeby, które kanalizują się w określone formy zachowań i mnożą nowe związki ze światem. W ten sposób osobowość przyswaja sobie własne zachowanie i świat, a jej ukierunkowane otwarcie na świat tworzy specyficzny sposób komunikacji. Każda nowa sytuacja wymaga mniej łub bardziej twórczego uruchomienia tego, co […]

Dla E. Mouniera1 budowanie osoby to historia rozprzestrzeniania się jednostki między nieświadomością organiczną a nieskończonością transcendentalną.Ścisły związek osobowości ze światem zewnętrznym podkreśla ze szczególną siłą relacyjna teoria osobowości J. Nuttina2. Jego zdaniem osobowość konstytuuje się w związkach ze światem, który wchodzi w jej skład jako integralny element. Jest ona sposobem „funkcjonowania”, siłą strukturalizu- jącą swoje […]

Początkowo jako „ja — cielesne” i jako „posiadacz”. Obejmuje ono w posiadanie swoje ciało i wszystkie przedmioty. Stopniowo, obiektywizując się samo dla siebie, staje się obiektem wewnętrznym. Autokon- strukcja logiczna „ja” rozpoczyna się ok. siódmego roku życia w „wieku rozumu”. Granice tego „ja” w dużym stopniu wyznacza poziom rozwoju inteligencji. „Ja” zostaje wpisane w rzeczywistość, […]

Wykorzystując wielostronnie zdobycze różnych nurtów teorii osobowości, prezentuje podejście egzystencjalne i personalistyczne. Zwraca przy tym szczególną uwagę na aktywną i osobowo twórczą rolę struktur niższego rzędu w toku całego rozwoju jednostki, na rolę świadomości oraz na znaczenie celów i wartości w procesie personalizacji. H. Ey opisuje rozwój osobowości i charakteru jako ontogenezę „ja”, stopniową jego obiektywizację […]

Faza 1 obejmuje 12 14 rok życia i cechuje się niestałością uczuciową, drażliwością, pobudzeniem. Okres ten charakteryzuje pogorszenie się relacji z otoczeniem dorosłych na rzecz bardzo silnych przyjaźni i erotyzmu. Zainteresowania stają się bardziej uczuciowe. Aktywność intelektualna jest wyraźnie nierówna. Faza 2 definitywna zachodzi między 14—16 rokiem życia. Można ją określić jako szczyt niestałości, oscylacji nastrojów, […]