Rozwój ten jest produktem interakcji dziecka ze światem przedmiotów i osób. Wyraża się w przejściu od stadium nie- zróżnicowania oraz absolutnej zależności od otoczenia przez zróżnicowanie i autonomię do ponownego pogodzenia elementów zewnętrznych i wewnętrznych w dojrzałej jedności. Rozwijająca się równolegle z neopsychoanalizą teoria motywacji ujmuje rozwój psychiczny jednostki inaczej. Dokonuje ona opisu procesu .rozwojowego w […]
Osobowość jako efekt dynamicznej wymiany z otoczeniem analizuje także teoria pola K. Lewina koncentrująca się nie tyle na czynnikach rozwoju, ile na istocie zachodzących przemian. Opisuje ona rozwój osobowości jako wzrost przestrzeni życiowej i następującego wraz z nim zróżnicowania strukturalnego. W toku interakcji z otoczeniem wzrasta liczba systemów potrzeb, cech, motywów i percepcji konstytuujących obszar […]
L. I. Bożowicz, podsumowując dane zawarte w pracach L. S. Wygotskiego, A. N. Leontiewa, A. W. Zaporożca i w swoich, stwierdza, że na każdym etapie rozwoju istnieje pewna określona, typowa dla tego etapu, forma działalności i charakterystyczny system relacji dziecka z otoczeniem. Relacje społeczne mają przy tym podstawowe znaczenie dla dziecka. Na każdym etapie dąży […]
Niektórzy przedstawiciele teorii ról widzą mniej skrajnie ten, determinizm społeczny. A. H. Lonton zwraca uwagę na pewną elastyczność w przyswajaniu roli. Dziecko, jego zdaniem, przyswaja sobie kulturę w przybliżeniu, nigdy dokładnie. Już bardzo wcześnie, obok przejawów przystosowania do modeli kulturowych, obserwuje się reakcje przeciwko nim w postaci buntu. Wcielanie jest wcielaniem modelu skorygowanego, zawiera istotny […]
Wyłoniła się z nurtu kulturowego jako odrębna gałąź. W kategoriach przyjmowania ról zaczęto opisywać cały rozwój osobowości, pomijając inne ważne jej aspekty. Zagorzali zwolennicy tej teorii sprowadzili wszystkie przejawy osobowości do sumy ról, których jednostka uczy się w ciągu życia. Całość, spójność i jedność osobowości nie mają swojego źródła w jakiejś strukturze wewnętrznej, ale w […]
Odkrywa społeczność o innych niż rodzicielskie normach. Budzi się w nim świadome pragnienie przynależenia do kogoś, obawa przed odrzuceniem. Faza IV obejmuje okres przed pokwitania (pomiędzy 9 a 12 rokiem życia) i jest etapem przejścia od egocentryzmu do całkowitego uspołecznienia. Pojawia się zdolność do intymnych związków przyjaźni i miłości. Ktoś inny staje się tak samo ważny […]
Rodzaj utrwalonych cech i ich wzajemne proporcje są odzwierciedleniem ocen i wczesnych wpływów otoczenia. Rozwój to nic innego jak proces adaptacji kulturowej przechodzący przez sześć faz: Faza I obejmuje niemowlęctwo. Jest okresem empatycznej komunikacji z matką, dostrzeżenia granic własnych możliwości i siebie jako wyodrębnionej jednostki. Faza II to okres wczesnego dzieciństwa. Następuje w niej wpajanie dziecku wymagań […]
W chwili doznawania dezaprobaty rodziców. Odbierając ją dzięki empatii, a pragnąc uniknąć przykrego samopoczucia, dziecko ma skłonność do rozwijania i podkreślania tych swoich cech, które są przez dorosłych aprobowane. Z tej koncentracji uwagi na cechach podsuwanych przez rodziców rodzi się samowiedza osobowa. Niekiedy cechy nie aprobowane mają tendencję do „odszczepiania się”; jednostka nie uznaje ich […]
